Bouw

In 1570 waren er al plannen voor een fontein op deze plek, deze fontein zou er komen als tussenstop voor de Aqua Virgo. Omdat de druk op het water op dit punt te laag was voor een spectaculaire fontein werd dit plan nog even uitgesteld. Wel werd er een waterreservoir gebouwd. Hier is nu niets meer van te zien.

In 1627 gaf paus Urbanus VII Barberini Bernini toch de opdracht gekregen om een fontein te ontwerpen voor op het Piazza di Spagna, onderaan de Spaanse Trappen. De paus liet de fontein bouwen als nagedachtenis van de grote overstroming in 1598. In dit jaar trad de Tiber tijdens kerstmis buiten zijn oevers en grote delen van Rome overstroomden. De bewoners van Rome konden zich toen in veiligheid brengen door met boten naar de Pincio, één van de zeven heuvels van Rome, te varen. Op deze heuvel is later het Piazza di Spagna aangelegd.

Er was nog een andere reden om de Fontana della Barcaccia op deze plek te bouwen. In de tijd van het Romeinse keizerrijk heeft keizer Domitianus op deze plek een groot waterstadion heeft laten bouwen. In dit waterstadion werden zeeslagen gehouden. Dit waren geen echte zeeslagen, het is te vergelijken met de gladiatoren gevechten. De fontein staat op deze manier ook nog in verband met het oude Rome.

Lage druk

Het  water voor de fontein werd aangevoerd door de Aqua Virgo. Dit is het aquaduct dat ook de Trevifontein van water voor ziet. Bernini heeft rekening gehouden met de lage druk op het water; geen krachtige watervallen en wild stromend water, maar een bescheiden fontein, onder het straatniveau.